Dlaczego nie powinniśmy pić wody z plastikowych butelek?
W trakcie panujących upałów coraz więcej się mówi o konieczności picia dużych ilości wody. Chociaż, korzyści z jej picia są niezaprzeczalne, jednak powinniśmy zwrócić uwagę w jakiej formie ją spożywamy. Picie wody z plastikowych butelek może powodować negatywne skutki dla naszego zdrowia.
Apel przygotowany przez międzynarodowy zespół naukowców, opublikowany na łamach czasopisma „Journal of Epidemiology and Community Health” nie pozostawia wątpliwości, że ponad 4 tysięcy chemicznych związków zawartych w plastikowych opakowaniach ma wpływ na rozwój embrionalny człowieka. Ponadto, autorzy uważają, że istnieją przesłanki, że niektóre z nich mogą bardzo negatywne wpływać na nasze zdrowie – mogą przyczyniać się do otyłości, cukrzycy, zaburzeń neurologicznych, a nawet powstawania nowotworów. Dlatego naukowcy zaapelowali o szersze badania w tym zakresie.
Międzynarodowe badania
Największe na świecie międzynarodowe badania przeprowadzone zostały przez naukowców z Nowego Jorku w 9 krajach świata (w Stanach Zjednoczonych, Chinach, Indiach, Brazylii, Meksyku, Indonezji, Kenii, Tajlandii i Kenii). Badania zostały podjęte przez naukowców z Fredonia State University of New York na zlecenie dziennikarzy zrzeszonych w ramach projektu OrbMedia. Wyniki można przeczytać i obejrzeć w całości pod linkiem. Dowiodły one, że pozostałości tworzyw sztucznych mogą przedostawać się do wody w butelkach PET. Godnym uwagi jest fakt, że naukowcy przebadali 259 butelek wody 11 popularnych marek (m.in. Evian/Danone, Nestlé Pure Life/Nestlé, San Pellegrino/Nestlé, Dasani/Coca-cola, Aquafina/PepsoCo, Aqua/Danone czy Gerolsteiner/Gerolsteiner Brunnen).
Wyniki badań
Okazuje się, że drobiny tworzyw sztucznych, z których są wykonane plastikowe butelki, mogą przenikać do wody, którą pijemy i jest ich aż dwa razy więcej niż w zwykłej kranówce. Ponadto mikrocząsteczki plastiku są obecne w 90 proc. butelkowanej wody. W dodatku, w każdym litrze butelkowanej wody było średnio 325 mikrocząsteczek plastiku. Najgorzej wypadła woda Nestlé Pure Life – zidentyfikowano w niej ich aż 10 tysięcy na litr wody cząsteczek mikoplastiku. Do identyfikacji pozostałości tworzyw sztucznych wykorzystano barwnik Nile Red, który wiąże się z mikrocząsteczkami plastiku powodując, że świecą one na fluorescencyjny kolor. W związku z tym, jakie pozostałości tworzyw sztucznych zidentyfikowano w plastikowych butelkach? Były to: pozostałości polipropylenu, z którego są produkowane zakrętki (54% badanych wód), cząsteczki nylonu, polistyrenu, polietylenu, poli (tereftalan etylenu) PET oraz innych polimerów.
Prof. Sherri Mason kierująca badaniami wyjaśniła, że pozostałości plastiku były wszechobecne w butelkowanej wodzie. Uzasadniła, że nie chodzi o wytykanie palcami producentów, a podkreślenie, że plastik jest z pewnością wszechobecnym materiałem w naszym społeczeństwie i przenika do produktów spożywczych i wody, którą konsumujemy. Ze względu na szokujące wyniki badań, skontaktowano się z firmami stojącymi za markami badanych wód. Kilku respondentów zakwestionowało wyniki i wskazało na duże rozbieżności w porównaniu z ich wewnętrznymi badaniami, a także powoływano się na wysoką jakość produktów i brak norm do spełnienia, w związku z zawartością mikroplastików w wodzie butelkowanej.
Stanowisko WHO i zagrożenia
Natomiast Światowa Organizacja Zdrowia zajęła stanowisko w tej sprawie. Rzecznik WHO powiedział, że choć nie ma jeszcze wystarczających dowodów wpływu na zdrowie mikrocząsteczek, to jest to tak ważny problem, że podjęto dalsze kontrole i badania w celu oceny ryzyka dla ludzi oraz zaplanowano program prowadzący do ograniczenia tych drobin plastiku m.in. w butelkowanej wodzie.
Jeśli pijemy wodę w butelkach plastikowych, możemy spożywać średnio 90 000 mikrocząteczek plastiku rocznie. Raport opublikowany przez World Wildlife Fund podaje, że jemy około 5 g plastiku na tydzień – to tyle ile waży nasza karta kredytowa. Ponadto, drobinki plastiku wdychamy również z kurzem. W dodatku, są dodawane do kosmetyków, najczęściej peelingów i ścierających past do zębów. W związku z tym, wraz ze ściekami dostają się do rzek, mórz i oceanów, a tam są zjadane przez ryby i inne zwierzęta. Reasumując, jemy plastik wraz z mięsem ryb czy owoców morza.
Co nam jeszcze grozi jeśli pijemy wodę z plastikowych butelek?
1. Inne szkodliwe związki chemiczne
Jeśli zostawiasz butelkę z wodą w rozgrzanym samochodzie lub na słońcu, promieniowanie UV może spowodować zniszczenie wewnętrznych warstw plastiku. W związku z tym, uwalniają się wtedy takie związki jak bisfenol A i S, co ma negatywny wpływ na funkcjonowanie układu hormonalnego. Ponadto mają one związek z rozwijaniem się chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca, astma i nowotwory. Szerzej pisaliśmy o tym na naszym blogu.
2. Związki chemiczne nagromadzone w butelce zwiększają ryzyko chorób serca i układu krążenia
Godne uwagi jest, że u osób, które mają w swoich organizmach podwyższony poziom bisfenolu A, zwiększa się ryzyko występowania chorób serca. Ma to z związek z podwyższaniem przez ten związek ciśnienia krwi. Dowodzi tego faktu jedno z badań, które wykazało, że osoby, które wypiły napój z puszek zawierających tę substancję, od razu wzrosło ciśnienie krwi. Ponadto, bisfenol A może powodować zakrzepy krwi, a te z kolei zawał serca i udar.
3. Trudności z zajściem ciążę
Okazuje się, że kobiety i mężczyźni korzystający z zabiegów in vitro, mający duże stężenie bisfenolu A w krwi i moczu, mają w związku z tym mniejsze szanse na zapłodnienie. W badaniach stwierdzono, że bisfenol A naśladuje estrogen, który koliduje z różnymi etapami ciąży, między innymi już na samym etapie zapłodnienia. Dlatego tacy potencjalni rodzice mają mniejsze szanse na sukces.
4. Szkodliwe bakterie przy ponownym napełnianiu
Ze względu na to, że plastikowe butelki szybko się zużywają, przez mikrouszkodzenia łatwiej mogą się do nich dostawać bakterie. Chociaż większość bakterii jest nieszkodliwa, według Charles’a Gerba z Uniwersytetu w Arizonie, plastikowe butelki mogą przechowywać wirusa noro, wywołującego grypę. Ponadto badania przeprowadzone przez grupę naukowców Treadmill Reviews dowiodły, że plastikowe butelki wielokrotnego użycia, które przez tydzień służyły sportowcom były źródłem bakterii. Okazało się, że liczba zawartych w nich bakterii osiągnęła średnio około 900 000 jednostek na centymetr kwadratowy. Co więcej, ponad 60% z odkrytych szczepów, były bakteriami chorobotwórczymi.
5. Są szkodliwe dla środowiska
Chociaż większość butelek nadaje się do recyklingu, zużywamy ich ogromną ilość. W związku z tym, większość ląduje w koszu lub może dostawać się do środowiska, będąc zagrożeniem dla przyrody. Dlatego Unia Europejska wobec rosnącego zagrożenia środowiska naturalnego planuje do 2021 roku wprowadzić uchwałę zakazującą stosowania jednorazowych opakowań plastikowych, a zamiast tego zastępowania ich opakowaniami biodegradowalnymi.
Ponadto butelkowanie wody przyczynia się do tzw. odcisku węglowego. Jest to całkowita suma emisji dwutlenku węgla, który został wyemitowany do atmosfery. Do butelkowania wody potrzebna jest energia, aby napełnić butelki wodą w fabryce, przetransportować je ciężarówkami, pociągami, albo statkami do użytkownika, schłodzić w sklepach spożywczych lub lodówkach domowych, a puste butelki wyrzucić lub oddać do recyklingu. To niepotrzebny koszt energetyczny. Butelkowanie wody powoduje wyprodukowanie ponad 2,5 mln ton CO2. Do wyprodukowania litra wody butelkowanej potrzeba aż 3 litrów wody.
6. Często producenci oszukują nas i pijemy butelkowaną wodę z kranu
Badania przeprowadzone na Uniwersytecie w Glasgow pokazują, że nawet 40% wód butelkowanych pochodzi w rzeczywistości z kranu. Są one sztucznie uzupełniane minerałami. Okazuje się, że woda z wodociągów miejskich nadaje się do picia. Skład i zawartość minerałów: magnezu, potasu, wapnia, sodu jest zbliżony do wody sprzedawanej w sklepach.
7. Koszty
Warto wiedzieć, że jedynie 3,5% ceny wody stanowi koszt produkcji (7 groszy z ceny 2 zł). Reszta to transport, reklama i marketing (1,97 zł z 2 zł). W konsekwencji woda w plastikowych butelkach jest droga.
Statystyki i fakty
Co minutę sprzedaje się 1 000 000 plastikowych butelek na świecie. To 20 000 butelek co sekundę.
Mniej niż 50% plastikowych butelek jest poddawana recyklingowi.
Tylko 7% plastikowych butelek jest przetwarzane na nowe butelki.
W 2016 r. sprzedano 480 bilionów plastikowych butelek, z czego 110 bilionów sprzedał koncern Coca Cola.
5 000 000 – tyle butelek i puszek produkuje się codziennie w Stanach Zjednoczonych.
1 500 000 – tyle ton rocznie dostarczają na świecie odpady z plastikowych butelek. Dla porównania stalowa wieża Eiffla waży 200 razy mniej!
1500 – tyle butelek plastikowych rocznie zużywa czteroosobowa rodzina.
23 – jedynie tyle procent odpadów z plastikowych butelek zostaje ponownie przetworzonych.
450 – tyle lat trwa rozkład plastikowej butelki PET.
24 – tyle procent rynku wody butelkowanej w Stanach Zjednoczonych mają dwaj najwięksi jej producenci (Pepsi z wodą Aquafina oraz Coca-Cola z wodą Dasani). Obaj producenci filtrują i butelkują wodę miejską.
Opakowania plastikowe to nie tylko butelki. W foliach do pakowania posiłków obecne są również ftalany, które mogą zakłócać gospodarkę hormonalną organizmu wpływając na wydzielanie testosteronu odpowiedzialnego za kształtowanie cech męskich, mogą wpływać także na płodność – szczególnie u chłopców, zakłócać rozwój narządów rozrodczych, powodować przedwczesny poród i wady wrodzone płodu. Do naszego jedzenia wraz z plastikiem może się dostawać rakotwórczy formaldehyd. Częsta ekspozycja na ten związek zwiększa ryzyko jamy nosowo-gardłowej, ostrej białaczki szpikowej i innych rodzajów nowotworów.
Co możemy zrobić?
1. Pić wodę z kranu – istnieje jednak niebezpieczeństwo, że w przypadku spożywania wody kranowej, pozostaną tam śladowe ilości chloru, który chroni ją przed rozwojem bakterii. Polskie wodociągi oferują zakup testu online, który wykrywa, jakie związki znajdują się w kranówce.
2. Picie wody filtrowanej – możemy stosować specjalne filtry na kran lub dzbanek z wymiennymi wkładami.
3. Gdy wychodzimy używajmy szklanych lub stalowych butelek. Możecie Państwo zakupić takie w naszym sklepie. W dodatku niektóre butelki ze stali są termiczne, co pozwala na utrzymanie dłużej chłodnej wody w naczyniu.
4. Pijmy wodę z jonizatora – więcej o tym urządzeniu pisaliśmy na naszym blogu.
5. Kupujmy wodę w szklanych butelkach.
6. Pijmy wodę z odpowiednich naczyń w domu - najlepiej sprawdzą się szklanki lub kubki z porcelany.
Źródła:
www.bbc.co.uk/news/health-26254989 „Scientist query health risk of food package chemicals” Pippa Stephens
www.theguardian.com/lifeandstyle/2014/feb/19/chemicals-food-packing-scientist?INTCMP=ILCNETTXT3487 “Concerns over chemicals in food packaging misplaced, say scientist” Sarah Boseley
https://ecowater.pl/blog/niepokojace-zjawisko-czy-pijac-wode-z-butelki-pijesz-tez-plastik/
https://dziecisawazne.pl/woda-mineralna-naprawde-najzdrowsza/
