Algi w kuchni
Poprawiają samopoczucie, stymulują układ odpornościowy, oczyszczają z toksyn, zawierają cenne składniki odżywcze….mowa o algach – glonach, zaliczanych do tzw. superfoods, czyli żywności przyszłości.
Superżywność to zarówno żywność, jak i lekarstwo. Są to bardzo skoncentrowane i odżywcze produkty – zapewniają nam o wiele więcej korzyści niż jedzenie, które spożywamy na co dzień.
Jest kilka gatunków glonów, które mają te cenne właściwości. Przy wyborze należy zwrócić uwagę by produkcja odbywała się pod kontrolą, aby zachować najwyższe standardy. Algi mają zdolność do pochłaniania metali ciężkich i innych zanieczyszczeń, dlatego do celów spożywczych nie można jej pozyskiwać z naturalnych zbiorników. Upewnijmy się, że sięgamy po takie, które nie zawierają zbędnych dodatków. Niektóre firmy oszukują klientów wypełniaczami. Warto wybrać glony, które posiadają certyfikat ekologicznego rolnictwa i mają na opakowaniu tzw. euroliść.
Nazwy łacińskie: Spirulina pacifica, S. platensis, S. maxima, S. fusiformis
Nazwy zwyczajowe: spirulina, Tecuitlatl (aztecka), Dihe (afrykańska)
Postać: proszek, płatki, kostki, ekstarkty z niebieskiego pigmentu spiruliny, batony czekoladowe i energetyczne z surową spiruliną
Jest jednokomórkową, niebieskozieloną algą. Zielony pigment pochodzi od chlorofilu, a niebieski od fikocyjaniny. Na świecie występuje około 35 gatunków tego glonu, żyjących w wodach słodkowodnych o odczynie zasadowym. Są źródłem pożywienia dla wszelkich form życia, jako plankton. Spirulina jest tak wytrzymała, że niektóre gatunki są w stanie przeżyć w uśpieniu, nawet po odparowaniu wody i utrzymać się przy życiu, wegetując na rozgrzanych kamieniach o temperaturze dochodzącej do 70 stopni Celsjusza. Dlatego zachowują swoje właściwości nawet podczas transportu.
Glon ten był spożywany przez ludność Meksyku w Ameryce Środkowej oraz plemiona z obszarów wokół afrykańskiego jeziora Czad. Współcześnie pozyskiwanie spiruliny na skalę przemysłową rozpoczęło się w latach 70. XX wieku. Pierwsze zbiory dochodziły do stu ton rocznie, a szacuje się, że w roku 2020 roczna produkcja spiruliny wyniesie 220 tysięcy ton.
Korzyści zdrowotne:
W glonach tych znajdują się ogromne ilości składników odżywczych, w tym chlorofil, białko, witaminy, główne minerały, pierwiastki śladowe, niezbędne kwasy tłuszczowe, kwasy nukleinowe (RNA i DNA), polisacharydy oraz szerokie spektrum przeciwutleniaczy. Zawierają najwyższą ilość białka spośród wszystkich pokarmów (składają się w 65-71% z białka), w tym osiemnaście aminokwasów, w tym osiem niezbędnych do życia. Jest bogata w witaminy A (beta-karoten), B1, B2, B6, E oraz K. Zawiera w sobie tyle żelaza, co czerwone mięso. Jest najlepszym źródłem kwasu gamma-linolenowego (GLA), niezbędnego kwasu o działaniu przeciwzapalnym, który jest potrzebny do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Fikocyjanina zawarta w spirulinie wzmacnia odporność i wspomaga produkcję komórek macierzystych w szpiku kostnym.
Na co zwrócić uwagę…
Spirulina w smaku przypomina połączenie chlorofilu i ryby, z lekką domieszką siarki. Kupując suszoną spirulinę, zwróć uwagę czy ma certyfikat organicznej żywności. Wybieraj spirulinę o świeżym zapachu – psująca się spirulina wydziela kwaśną, zjełczałą woń. Unikaj produktów, w których wykorzystano substancje wiążące, zapobiegającą rozpadaniu się tabletek. Spirulina klei się w sposób naturalny i można z niej zrobić tabletki bez domieszki dodatków wiążących.
Sposób spożywania:
Spirulinę można spożywać na sucho, lub w postaci napoju. Można dodawać ją do koktajli z superżywnością, łączyć ze świeżymi sokami, miksturami z kakaowcem, sosami do sałatek, jako posypkę do sałatek.
Rekomendowane dawki:
- osoba początkująca lub dziecko (wiek 2-9 lat): 3-5 g dziennie
- dawka normalna lub dziecięca (wiek 10-18 lat): 6-10 g dziennie
- dawka terapeutyczna: 11-20 g dziennie
- dawka dla sportowców: do 30 g dziennie
Niebieskozielone algi AFA
Nazwa łacińska: Aphanizomenon flos-aquae
Nazwy zwyczajowe: niebieskozielone algi z jeziora Klamath, niebieskozielone algi AFA, algi, algi niebieskozielone, AFA
Postać: proszek, świeże algi w płynnej postaci, batony czekoladowe i energetyczne, koncentraty z fikocyjaniny i PEA, probiotyki z niebieskozielonych alg AFA
Niebieskowzielone algi z jeziora Klamath mają postać fitoplanktonu żyjącego w wodach słodkich, od brachicznych do słonych. Mają strukturę przypominającą bakterie z chlorofilem, fikocyjaniną i innymi pigmentami. Podobnie jak bakterie, są prokariontami – nie posiadają jądra komórkowego. Informacje genetyczne w algach niebieskozielonych (DNA i RNA) są łatwo wchłanialne przez naszą florę jelitową. Ułatwia to strawienie bytującym tam pożytecznym bakteriom strawienie alg i uzyskanie dostępu do zawartych tam informacji. Dzięki temu możemy wzmocnić nasz układ odpornościowy i lepiej dostosować się do zmieniających się warunków środowiskowych. AFA to szczególny typ dzikich glonów, które żyją w naturalnym środowisku – jeziorze Klamath w stanie Oregon. Pobierają z atmosfery azot, tworząc najlepszej jakości białko.
Korzyści dla organizmu:
Zawierają białka i polisacharydy łatwo trawione przez nasze bakterie jelitowe, które następnie odżywiają krew i komórki. AFA są bogate w chlorofil i fikocyjaninę oraz składają się z czterdziestu pierwiastków głównych i śladowych. Są doskonałym źródłem witamin z grupy B, takich jak B1, B2, B3, B5, B6, B9 i B12, które zwalczają stres, ułatwiają skuteczną przemianę polisacharydów i innych węglowodanów w glukozę, co przynosi korzyści w postaci natychmiast dostępnej energii, wytrzymałości i odporności. Są bogatym źródłem witaminy C i kwasów omega-3, co korzystnie wpływa na mózg i układ nerwowy. Przyczyniają się do detoksykacji organizmu wiążąc jony toksycznych metali ciężkich, takich jak kadm, ołów i rtęć. W glonach tych można znaleźć duże stężenie fenyloetyloetyloaminy (PEA), substancji zwiększającej aktywność neuroprzekaźników, pomagającej odczuwać pożądanie, ekscytację i euforię. Algi są zasobne w biodostępne żelazo i surowe DNA i RNA, które mają właściwości antywirusowe, antybakteryjne i przeciwgrzybicze. Pomagają w odtwarzaniu uszkodzonych nowych, genetycznie zdrowych komórek i naprawiania uszkodzonych.
Na co zwrócić uwagę…
Najlepsze artykuły z algami AFA są produkowane za pomocą metody tzw. okna refrakcyjnego (Refractance Window) i takiego oznaczenia warto szukać na produktach. Choć wydawać by się mogło, że algi te są o wiele lepsze od spiruliny (mają więcej minerałów, chlorofilu, fikocyjaniny, witaminy C i kwasów tłuszczowych), to spirulina jest bardziej przyjazna dla ludzkiego metabolizmu i układu trawienia. Warto spróbować obu produktów i wybrać lepszy dla siebie.
Sposób spożywania:
Trzeba je spożywać zaczynając od małych dawek, bo mogą wywoływać reakcję detoksyfikacyjną. Tak jak spirulinę i inne glony, można dodawać je do wody, koktajli, shake’ów i innych napojów.
Rekomendowane dawki:
- dawka normalna lub dziecięca (2-9 lat): 1-2 g dziennie (1-2 łyżeczki)
- dawka normalna (10-18 lat): 2-4 g dziennie (2-4 łyżeczki)
- dawka terapeutyczna: 8-10 g dziennie (8-10 łyżeczek)
- dawka dla sportowców: nawet 8-12 g dziennie (8-12 łyżeczek)
Nazwa łacińska: Nannochloropsis
Nazwy zwyczajowe: fitoplankton morski, fitoplanton, plankton, mikroalgi, Worfuhlun
Postać: płyn, proszek lub pasta
Fitoplankton morski, którego składnikiem są mikroalgi wytwarza więcej tlenu niż wszystkie lasy na Ziemi. Morski fitoplanton zawiera niepowtarzalną kombinację składników odżywczych, w tym niezbędnych kwasów omega-3, nukleotydów. DNA, RNA, białka, chlorofilu, witamin, głównych minerałów, pierwiastków śladowych i polisacharydów. Obecnie glony te uprawiane są w ogromnych bioreaktorach.
Korzyści dla zdrowia:
W składzie fitoplanktonu morskiego jest dokładnie to, czego potrzeba ludzkiej błonie komórkowej do przeprowadzenia reakcji metabolicznych. Zawarte są tam wszystkie składniki niezbędne do produkcji i konserwacji nowych komórek. Jest najlepszym źródłem długołańcuchowych kwasów tłuszczowych (DHA, EPA), naturalnym źródłem witamin, minerałów, przeciwutleniaczy, polisacharydów i białka. Jest w 100% biodostępny dla ludzkiego organizmu. Spożywając fitoplankton odnosimy następujące korzyści:
- energię bez stymulacji – dostarcza nam energię na poziomie mitochondrialnym, chociaż nie zawiera żadnych środków pobudzających
- wzmocniony układ odpornościowy
- łagodzenie bólu
- poprawa tempa i bezpieczeństwa procesu detoksykacji – wpływa na to wysoka zawartość pierwiastków zasadowych i zasób energii w morskim fitoplanktonie
- utrata wagi – ze względu na zawarte tam minerały i składniki odżywcze
- poprawa pamięci – fosfolipidy i kwasy tłuszczowe omega-3 potrafią przeniknąć przez barierę krew-mózg odżywiając mózg i obecne w nim gruczoły
- siły i wysportowanie – duża zawartość chlorofilu zwiększa ilość tlenu pobieranego przez nasz organizm, oznacza to też więcej paliwa dla naszych mięśni
- likwidowanie zaburzeń poziomu cukru we krwi
- mniej zachcianek żywieniowych
- poprawa koncentracji – ze względu na lepsze odżywienie mózgu
- szybsza rekonwalescencja
- regeneracja układu nerwowego
- spokój i dobre samopoczucie, lepszy sen
- poprawa wzroku – dzięki obecności długołańcuchowych kwasów tłuszczowych omega-3 oraz przeciwutleniaczy
- poprawa jakości skóry
Na co zwrócić uwagę…
W Polsce fitoplankton morski jest raczej trudno dostępny. Uważa się, że najlepszą jego marką jest produkt Ocean’s Alive, który w trakcie procesu przygotowania nie jest podgrzewany, pieczony, pasteryzowany czy suszony, co powoduje, że jest całkowicie wchłanialny.
Sposób spożywania:
Płynny lub suszony fitoplanton można dodawać do źródlanej wody, koktajli z superżywnością, świeżych soków, eliksirów i wywarów z kakaowca.
Uwaga: morski fitoplankton zawiera znaczne ilości witaminy K. Niektóre badania wykazały, ze witamina ta niweluje działanie leków rozrzedzających krew.
Najlepiej przechowywać otwarte opakowanie w lodówce.
Rekomendowane dawki:
W przypadku płynnego fitoplanktonu zaczynamy od jednej kropli, a u osób stosujących ten produkt przez 3 miesiące – po 1 pipecie. W przypadku stosowania artykułu sproszkowanego – dawki podobnie jak w przypadku innych glonów.
Nazwa łacińska: Chlorella
Nazwa zwyczajowa: chlorella
Postać: proszek, tabletki, batony czekoladowe
Chlorella to jednokomórkowe glony składające się głównie z jądra i dużych ilości chlorofilu. Zawiera bardzo duże ilości witamin, minerałów, aminokwasów, niezbędnych kwasów tłuszczowych, polisacharydów i białka. Wpływa korzystnie na czynności mózgu i wątroby, wspomaga trawienie i wydalanie, pomaga zregenerować nasz organizm, ma działanie detoksykacyjne, chroni przed promieniowaniem, łagodzi stany zapalne, pomaga zdrowo schudnąć, wspiera układ odpornościowy i efektywnie przyspiesza proces leczenia.
Chlorella zawdzięcza swoją nazwę wysokiej zawartości chlorofilu, który ułatwia regenerację krwi, oczyszczanie jelit i innych narządów, wspomaga proces detoksykacji. Skutecznie usuwa z wątroby alkohol (udowodniono, że spożycie 4-6 g chlorelli przed spożyciem nawet dużej ilości alkoholu w 96% przypadków zapobiega kacowi), metale ciężkie, pestycydy, herbicydy oraz polichlorowane bifenyle.
Glon ten wspomaga działanie układu immunologicznego. Po spożyciu przez człowieka chlorella błyskawicznie przyspiesza tempo regeneracji tkanek oraz tempo rozwoju przyjaznej bakterii Lactobacillus w jelitach. Sprawdza się w leczeniu chorób zwyrodnieniowych mózgu i nerwów. Ten gatunek algi wykorzystuje się przy leczeniu pacjentów cierpiących na choroby Alzheimera i Parkinsona.
Spożywanie powoduje wzrost poziomu serotoniny (hormonu szczęścia). Wieczorem wspomoże wytwarzanie melatoniny, dzięki czemu lepiej się wyśpimy.
Sposób spożywania i dawkowanie:
Nie ma możliwości przedawkowania chlorelli, ale lepiej wprowadzać ją do diety stopniowo, by organizm mógł się przyzwyczaić do jej regeneracyjnego działania, zwłaszcza w odniesieniu do jelit i układu trawiennego. U osób nadwrażliwych może na początku pojawić się trądzik, opryszczka lub wysypka. Jest to spowodowane wzmożonym oczyszczaniem organizmu.
Optymalna dawka to 3 g chlorelli dziennie. W celu wyleczenia zatrucia rtęcią powinno się przyjmować dawkę 5-7 g dziennie (1 łyżeczka to 5 g). Przy takiej ilości możemy zauważyć już zmiany w trawieniu, poziomie energii i ogólnym stanie zdrowia.
Niektóre osoby nie tolerują chlorelli ze względu na niedobór celulazy. Należy w takim przypadku spożywać inne glony lub zastosować suplement w postaci enzymu trawiennego z celulazą.
Źródła:
Dawid Wolfe - Superżywność. Jedzenie i Medycyna Przyszłości. Vivante, Białystok 2015.
Obrazy: internet, google-obrazy, pixabay
