Bisfenol A – winowajca w opakowaniach żywności
Bisfenol A (BPA, dian, 2,2-bis(4-hydroksyfenylo)propan) to organiczny związek chemiczny z grupy fenoli, stosowany do produkcji tworzyw sztucznych. Związek ten znalazł zastosowanie w produkcji:
- poliestrów, a przede wszystkim poliwęglanów – wykorzystywanych w przemyśle optycznym i samochodowym, do produkcji sprzętu elektronicznego i sportowego, szyb, urządzeń medycznych oraz butelek i opakowań do żywności,
- żywic epoksydowych – stosowanych do produkcji laminatów, klejów, farb i lakierów o szerokiej gamie zastosowań, odlewów stosowanych w elektronice oraz chemoutwardzalnych kitów i szpachlówek, a także powłok wyściełających wnętrza puszek do przechowywania żywności,
- polieterów,
- polisulfonów,
- dodatków do tworzyw sztucznych, takich jak przeciwutleniacze i antypireny.
Istnieją przypuszczenia, że bisfenol A może być przyczyną niektórych chorób.
Bisfenol A wyrządza nieodwracalne szkody w układzie hormonalnym, które prowadzą do otyłości. Cząsteczki tego związku wpływają na wzrost liczebności komórek tłuszczowych (adipocytów), pomimo aktywności fizycznej i niskokalorycznej diety.
Cząsteczki bisfenolu A są szczególnie niebezpieczne dla mężczyzn. Mają działanie antyandrogenne, czyli blokujące działanie męskich hormonów płciowych. BPA naśladują w organizmie działanie żeńskich hormonów – estrogenów. Prowadzi to zmian na poziomie ośrodków w mózgu, które wprowadzone w błąd, mogą zaburzać płodność i seksualność mężczyzn.
Nawet niewielkie stężenie BPA w organizmie przyczynia się do szybszego rozwoju zmian nowotworowych.
Nie ma wątpliwości, że związek ten może przenikać z opakowań do żywności, a w dodatku cząsteczki bisfenolu A mogą przenikać przez łożysko.
Amerykańskie koncerny przemysłu tworzyw sztucznych postanowiły wycofać BPA z procesu produkcji opakowań do przechowywania żywności, a rząd Stanów Zjednoczonych zadeklarował zmiany w ustawie o bezpieczeństwie żywności, które zagwarantują całkowite wyeliminowanie wszelkich produktów zawierających BPA, które mogłyby szkodzić konsumentom do czasu, gdy badania wykażą niekancerogenny wpływ BPA na człowieka (Wikipedia, https://pl.wikipedia.org/wiki/Bisfenol_A, dostęp: 23.11.2016). Komisja Europejska zarządziła, ze produkcja butelek dla dzieci z użyciem BPA w państwach Unii Europejskiej jest zakazana od marca 2011 roku. Import i sprzedaż takich butelek są zakazane od czerwca 2011.
Związek ten jest powszechnie używany do produkcji twardych, plastikowych naczyń i pojemników do przechowywania żywności, takich jak: kubki, talerze, miski, lunchboxy czy butelki dla małych dzieci. Bisfenol A użyty do produkcji opakowań powinien być oznaczony symbolem PC7 lub cyfrą 7 wewnątrz trójkąta symbolizującego recykling.
Jako bezpieczną alternatywę do opakowań z bisfenolem A firma Doraplast zaproponowała szeroką gamę produktów wykonanych z bioplastików (skrobia, sole mineralne i woski), wyrobów ze zrównoważonej gospodarki leśnej oraz szkła naturalnego nie zawierającego żadnych szkodliwych zmiękczaczy, ftalanów ani BPA.
Firma ma w swojej ofercie szklane butelki, których można używać w zakresie temperatur od 0 do 80 stopni C. Szklane pojemniki są poddawane recyklingowi. Szkło jest wykonane z surowców naturalnych, takich jak: piasek, skała wapienna i węglan sodu. Butelka posiada osłonę wykonaną z neoprenu lub tkaniny.
Przydatnym produktem są lunchboxy odporne na temperatury do 250 ° C. Pojemnik wykonany jest ze szkła i nadaje się do podgrzewania w piekarniku czy zamrażania. Pokrywka szczelnie zamyka zawartość pojemnika, dlatego nadaje się do transportu płynów. Dostępne są następujące pojemności: 0,36 litra, 0,7 litra i 1,1 litra.
W asortymencie formy znalazły się też przyrządy kuchenne wykonane z drewna bukowego i wiśniowego. Wszystkie pochodzą z europejskich lasów i posiadają certyfikat. Firma produkuje również pojemniki i przyrządy kuchenne wykonane ze skrobi. Wykonane są one z surowców odnawialnych wyprodukowanych bez GMO, składników mineralnych i wosków.
Bibliografia
Liza Gross. The Toxic Origins of Disease. „PLoS Biol.”: 5(7), s. 193, 2007. DOI: 10.1371/journal.pbio.0050193. PMID: 17594178.
John Peterson Myers, Frederick S. vom Saal, Benson T. Akingbemi, Koji Arizono i inni. Why Public Health Agencies Cannot Depend on Good Laboratory Practices as a Criterion for Selecting Data: The Case of Bisphenol A. „Environmental Health Perspectives”. 17 (3), s. 309–315, 2009. DOI: 10.1289/ehp.0800173. PMID: 19337501.
L.N. Vandenberg, R. Hauser, M. Marcus, N. Olea i inni. Human exposure to bisphenol A (BPA). „Reprod. Toxicol.”. 24 (2), s. 139–177, 2007. DOI: 10.1016/j.reprotox.2007.07.010. PMID: 17825522.
Denise Grady: In Feast of Data on BPA Plastic, No Final Answer (ang.). The New York Times, 2010-09-06.
