Witamina K – rola, działanie, źródła

Witamina K – rola, działanie, źródła
 

Witamina K jest jedną z podstawowych witamin, która ma korzystny wpływ na właściwe funkcjonowanie naszego organizmu. Jaka jest jej rola, z jakimi konsekwencjami wiąże się jej niedobór i w jaki sposób możemy ją uzupełniać w swoim ciele? Omawiamy najważniejsze zagadnienia.
 

Witamina K – rola w krzepliwości krwi
 

Witamina K odpowiada za właściwe działanie kilku funkcji naszego organizmu. Przede wszystkim jest ona odpowiedzialna za krzepliwość krwi poprzez uszczelnianie naczyń krwionośnych. Jej prawidłowy poziom zapewnia szybsze gojenie się ran, skraca długość krwawienia oraz zapobiega pękaniu naczynek krwionośnych.
 

Nie każdy z nas wie, iż witamina K uczestniczy w syntezie protrombiny w wątrobie. Protrombina jest białkiem, z którego powstaje włóknik (skrzep) niezbędny do prawidłowego przebiegu procesu krzepnięcia krwi. Jeśli jej poziom będzie obniżony, krzepliwość krwi również będzie zaburzona.
 

Nie tylko krzepnięcie krwi
 

Witamina K w ludzkim organizmie nie ogranicza się jedynie do pełnienia jednej roli. Oprócz pozytywnego wpływu na krzepliwość krwi, determinuje prawidłowe funkcjonowanie układu szkieletowego. Prawidłowy poziom witaminy K wzmacnia zęby i kości, chroni je przed złamaniami oraz uczestniczy w formowaniu tkanki kostnej. Poprawia także procesy związane z metabolizmem kości.
 

Co więcej, witamina K wspomaga odporność dzięki swoim właściwościom antybakteryjnym, antygrzybicznym i przeciwzapalnym. Ma korzystny wpływ na układ nerwowy, a przy tym hamuje rozwój części nowotworów.
 

Niedobory witaminy K – z czym się wiążą?
 

W przeciwieństwie do innych witamin (np. witaminy D), niedobory witaminy K występują w ludzkim organizmie dość rzadko. Jeśli jednak już się pojawiają, wiąże się to z dotkliwymi skutkami. Pierwszym objawem niedoboru jest wolniejsze gojenie się ran, nawet w przypadku niewielkich rozcięć skóry.
 

Kolejnymi oznakami niedoboru są między innymi skłonność do krwawienia z nosa lub z przewodu pokarmowego, obfite miesiączki, szybsze powstawanie opuchlizny (np. sińców). Niedobór witaminy K wiąże się również z osłabieniem kości, powstawaniem osteoporozy, miażdżycą, czy chorobą układu nerwowego, która zwiększają prawdopodobieństwo zachorowania na chorobę Alzheimera.
 

Nadmiar witaminy K
 

Negatywne skutki dla organizmu ma nie tylko niedobór witaminy K, ale i jej zbyt duże stężenie. Jeżeli z różnych przyczyn mamy do czynienia z nadmiarem witaminy K, możemy spodziewać się boleści brzucha, potliwości, skoków ciśnienia tętniczego, ale też anemii i niedokrwistości. Nadmiar witaminy K jest przy tym szczególnie niebezpieczny dla niemowląt, rodzi bowiem ryzyko uszkodzenia układu nerwowego.
 

Jakie są źródła witaminy K?
 

W przeciwieństwie do witaminy D, witamina K może być uzupełniana odpowiednią dietą i wytwarzana jest przez sam organizm poprzez jelitową syntezę bakteryjną. Pokarmami szczególnie bogatymi w witaminę K są przede wszystkim warzywa zielone i liściaste. Będą to takie pokarmy, jak np.:
 

• Jarmuż

• Sałata (największe stężenie w sałacie rzymskiej)

• Lucerna

• Rukola

• Szczaw

• Groszek

• Seler naciowy

• Szpinak

• Szparagi

• Brokuły

• Brukselka

• Ogórek

• Natka pietruszki

• Cukinia
   

Witamina K znajduje się również w takich produktach spożywczych, jak truskawki, awokado, wątroba zwierzęca, jajka, czy mleko. Znajdziemy ją również w olejach roślinnych (np. oliwa z oliwek czy olej sojowy). Co istotne witamina K nie jest witaminą rozpuszczalną w wodzie, a w tłuszczach.
 

Suplementacja witaminy K
 

W przypadku niedoboru witaminy K (np. spowodowanego wyniszczeniem jelitowej flory bakteryjnej), możliwa jest jej suplementacja. Suplementy mają postać zarówno tabletek, jak i kropli. Ich skład często zawiera również witaminę D, której niedobór ujawniają się szczególnie w okresie jesienno-zimowym.
 

Należy jedynie pamiętać, by przed rozpoczęciem suplementacji witaminy K zbadać jej rzeczywisty poziom we krwi oraz skonsultować się z lekarzem, który określi, czy zachodzą przesłanki do przyjmowania suplementu. Pozwoli to uniknąć niebezpiecznego dla zdrowia nadmiaru witaminy K.
 

Witamina K a noworodki
 

Na niedobór witaminy K szczególnie narażone są noworodki, które zużywają jej zapas zaraz po porodzie. Nie mają one jeszcze rozwiniętej flory bakteryjnej w jelitach, która ją wytwarza, ale jej niewielkie ilości zawarte są w mleku matki.
 

Dlatego też aktualnie każdemu noworodkowi podaje się domięśniowo lub doustnie jednorazową dawkę tej witaminy. Co więcej, zaleca się ponadto kontrolowanie i podawanie witaminy K noworodkom aż do trzeciego miesiąca ich życia. W tym przypadku również należy skonsultować się z lekarzem pediatrą.
 

Zadbaj o odpowiedni poziom witaminy K
 

Witamina K jest niezwykle ważna dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. W przypadku pojawienia się jej niedoborów (krwawienia, łamliwości kości, osteoporozy), powinniśmy skonsultować się z lekarzem i zadbać o odpowiednią dietę lub suplementację.